Bẫy Hơi (Steam Trap) Là Gì? Phân Loại – Cấu Tạo – Cách Chọn Trap Chuẩn Nhất Cho Hệ Thống Hơi (2025) | Phúc Minh
Bẫy Hơi (Steam Trap) Là Gì? Phân Loại – Cấu Tạo – Cách Chọn Trap Chuẩn Nhất Cho Hệ Thống Hơi (2025) | Phúc Minh
1. Bẫy Hơi (Steam Trap) Là Gì?
Bẫy hơi (Steam Trap) là thiết bị dùng để xả nước ngưng và giữ hơi trong đường ống hoặc thiết bị sử dụng hơi nóng.
Chức năng chính:
-
Tách và xả nước ngưng đúng thời điểm
-
Ngăn thất thoát hơi sống
-
Tăng hiệu suất truyền nhiệt
-
Bảo vệ thiết bị khỏi hiện tượng water hammer (búa nước)
-
Giảm tiêu hao nhiên liệu cho nồi hơi
Bẫy hơi đóng vai trò giống như “van thông minh” vì nó tự động phân biệt hơi và nước ngưng dựa trên nhiệt độ – áp suất – mật độ.
2. Tại Sao Nhà Máy Phải Lắp Bẫy Hơi?
✅ 2.1. Loại bỏ nước ngưng trong hệ thống
Nước ngưng không được xả đúng cách gây:
-
giảm hiệu suất truyền nhiệt,
-
gây ăn mòn đường ống,
-
làm giảm tuổi thọ thiết bị.
✅ 2.2. Tiết kiệm nhiên liệu 8–15%
Nếu bẫy hơi hỏng hoặc rò hơi → nồi hơi phải hoạt động nhiều hơn → tăng chi phí than/dầu/gas.
✅ 2.3. Tránh tai nạn Water Hammer
Áp suất nước ngưng tích tụ mạnh có thể gây:
-
rung lắc đường ống,
-
vỡ bích,
-
hư hỏng heat exchanger.
✅ 2.4. Tăng tuổi thọ thiết bị hơi
Bẫy hơi hoạt động tốt giúp hơi luôn khô → bảo vệ toàn bộ hệ thống.
3. Cấu Tạo Bẫy Hơi Steam Trap
Tùy theo dòng sản phẩm, cấu tạo khác nhau, gồm:
-
Thân van (gang – thép – inox)
-
Phao hoặc bimetal hoặc lỗ orifice
-
Đĩa van / seat
-
Lưới lọc
-
Nắp bẫy
4. Phân Loại Bẫy Hơi (Steam Trap) – Ưu Nhược Điểm
Bẫy hơi chia thành 3 nhóm chính:
✅ 4.1. Bẫy hơi dạng phao (Float Steam Trap)
Ứng dụng: Heat exchanger, coil gia nhiệt, tank hơi.
Ưu điểm:
-
Xả liên tục
-
Không bị ảnh hưởng bởi chênh lệch áp
-
Hoạt động ổn định
Nhược điểm:
-
Không phù hợp cho hơi cao áp
-
Giá cao hơn thermodynamic
✅ 4.2. Bẫy hơi nhiệt động (Thermodynamic Steam Trap)
Ứng dụng: Đường ống chính, tuyến steam dài, hệ thống outdoor.
Ưu điểm:
-
Gọn, nhẹ, giá rẻ
-
Chịu được áp cao
-
Bền, ít bảo trì
Nhược điểm:
-
Nhạy với thời tiết (gió lạnh)
-
Không phù hợp cho thiết bị cần lượng hơi ổn định
✅ 4.3. Bẫy hơi nhiệt tĩnh (Thermostatic Steam Trap)
Ứng dụng: CIP, jacket, thiết bị yêu cầu hơi khô.
Ưu điểm:
-
Xả nước ngưng khi lạnh
-
Giữ hơi khô tuyệt đối
-
Hiệu quả cho ngành thực phẩm – dược
Nhược điểm:
-
Tốc độ xả chậm hơn float trap
✅ 4.4. Bẫy hơi dạng lỗ (Orifice Steam Trap)
Ưu điểm: Không có bộ phận chuyển động → siêu bền.
Nhược: Dễ tắc lỗ hoặc xả không hết → cần lọc rác tốt.
5. Bảng So Sánh Các Loại Steam Trap (Chuẩn 2025)
| Loại Trap | Ưu Điểm | Nhược Điểm | Ứng Dụng |
|---|---|---|---|
| Float | Xả liên tục, ổn định | Giá cao | Heat exchanger |
| Thermodynamic | Giá rẻ, nhỏ gọn | Nhạy với gió | Đường ống chính |
| Thermostatic | Giữ hơi khô | Xả chậm | Dược – thực phẩm |
| Orifice | Siêu bền | Dễ tắc | Steam nhỏ, ổn định |
6. Nguyên Lý Hoạt Động Của Bẫy Hơi
✅ 6.1. Float Trap
Khi nước ngưng đầy → phao nổi → mở van → xả nước → hết nước → phao hạ → đóng.
✅ 6.2. Thermodynamic Trap
Dựa trên chênh lệch tốc độ hơi – nước:
Hơi tạo áp âm → đóng nắp → nước ngưng vào → mở van → xả → lặp lại.
✅ 6.3. Thermostatic Trap
Chất giãn nở nhiệt trong capsule → giãn khi gặp hơi → đóng → co lại khi gặp nước lạnh → mở.
7. Cách Chọn Steam Trap Chuẩn Kỹ Thuật Cho Nhà Máy
✅ 7.1. Chọn theo lưu lượng ngưng (kg/h)
Tính theo công suất thiết bị:
-
Heat exchanger: 10–30% lượng hơi
-
Coil: 5–15%
✅ 7.2. Chọn theo áp suất hơi (bar)
Áp cao → nên dùng:
-
thermodynamic
-
float trap áp cao
-
hoặc thermostatic chuyên dụng
✅ 7.3. Chọn theo nhiệt độ
Steam 180–220°C: gang
Steam 220–300°C: thép
Steam >300°C: inox hoặc hợp kim
✅ 7.4. Chọn theo ứng dụng
| Ứng Dụng | Trap Phù Hợp |
|---|---|
| Đường ống hơi | Thermodynamic |
| Heat exchanger | Float |
| F&B – Dược | Thermostatic |
| Steam nhỏ, ít dao động | Orifice |
✅ 7.5. Chọn theo thương hiệu
Phúc Minh phân phối các hãng:
-
VYC - Tây Ban Nha
-
Samyang – Hàn Quốc
-
TungLung - Đài Loan
-
Spirax Sarco – Đức
-
Yoshitake – Nhật
-
TLV – Nhật
-
VENN - Nhật
-
Yooyoun - Hàn Quốc
-
YNV - Hàn Quốc
8. Hướng Dẫn Lắp Đặt Bẫy Hơi Đúng Kỹ Thuật
✅ 8.1. Bắt buộc có strainer trước trap
Lưới lọc 20–40 mesh giúp trap không bị tắc.
✅ 8.2. Lắp pocket (đoạn trữ nước) trước trap
Giúp gom nước ngưng hiệu quả.
✅ 8.3. Lắp đúng chiều mũi tên
Sai chiều → trap không xả.
✅ 8.4. Dốc đường ống 1–2%
Để nước ngưng tự chạy về trap.
✅ 8.5. Lắp van bypass khi cần bảo trì
Giúp không phải dừng hệ thống.
9. Dấu Hiệu Bẫy Hơi Bị Hỏng – Cách Kiểm Tra
✅ Dấu hiệu:
-
Không xả nước ngưng
-
Rò hơi trắng liên tục
-
Tiếng kêu lớn (búa nước)
-
Tăng tiêu hao nhiên liệu
✅ Kiểm tra bằng:
-
Nhiệt kế hồng ngoại
-
Ống nghe siêu âm
-
Quan sát đường ống rung
✅ Thời gian bảo trì:
Mỗi 6 tháng – 12 tháng / lần
Tỷ lệ hỏng trap trong nhà máy hơi là 15–30%.
10. Mua Bẫy Hơi Chính Hãng Ở Đâu?
Công Ty Kỹ Thuật Phúc Minh
✅ 15+ năm kinh nghiệm thiết kế & cung cấp hệ thống hơi
✅ Hàng có sẵn: Float – Thermodynamic – Thermostatic
✅ CO-CQ đầy đủ
✅ Giá tốt – giao nhanh toàn quốc
✅ Kỹ sư tư vấn đúng ứng dụng
📞 Hotline: 0902 800 728 – 0907 450 506
🌐 Website: https://pm-e.vn
📧 Email: info@pm-e.vn
Bài viết liên quan
PID Controller Là Gì? Nguyên Lý, Cấu Tạo & Ứng Dụng Thực Tế Trong Công Nghiệp (2025)
07/11/2025
Trong mọi nhà máy hiện đại—từ hệ thống hơi, khí nén, HVAC đến hóa chất, thực phẩm, dược phẩm—PID Controller (bộ điều khiển PID) là thiết bị đóng vai trò cực kỳ quan trọng để giữ hệ thống vận hành ổn định, an toàn và tiết kiệm năng lượng. PID được xem như bộ não của hệ thống tự động hóa, đảm nhiệm việc duy trì giá trị thực tế (Process Value – PV) luôn bám sát giá trị đặt (Setpoint – SP), giảm dao động và tối ưu hiệu suất toàn hệ thống.
Flowmeter Là Gì? Phân Loại & Ứng Dụng Trong Công Nghiệp – Hướng Dẫn Chi Tiết 2025
07/11/2025
Trong các nhà máy sản xuất, việc kiểm soát chính xác lượng hơi, khí, nước, hay hóa chất là yếu tố quyết định đến hoạt động vận hành và chi phí năng lượng. Một sai lệch nhỏ trong đo lường cũng có thể gây thất thoát hàng trăm triệu mỗi năm. Đó là lý do flowmeter (đồng hồ đo lưu lượng) trở thành thiết bị không thể thiếu trong mọi hệ thống đường ống. Bài viết dưới đây của Công Ty Kỹ Thuật Phúc Minh (pm-e.vn) sẽ giúp bạn hiểu rõ flowmeter là gì, nguyên lý hoạt động, các loại flowmeter phổ biến, và cách chọn đúng loại lưu lượng kế cho nhà máy.
Van An Toàn Hơi (Safety Valve): Nguyên Lý, Phân Loại & Cách Chọn Chuẩn 2025 | Phúc Minh
07/11/2025
Tìm hiểu van an toàn hơi (Safety Valve): cấu tạo, nguyên lý hoạt động, phân loại & cách chọn đúng chuẩn EN/ASME cho nồi hơi – đường ống. Tư vấn Phúc Minh: 0902 800 728.
Pressure Reducing Valve Là Gì? Cấu Tạo – Nguyên Lý – Cách Chọn PRV Chuẩn Nhất Cho Nhà Máy (2025)
07/11/2025
Pressure Reducing Valve (PRV) hay van giảm áp là thiết bị dùng để giảm áp suất đầu vào cao xuống mức ổn định ở đầu ra, giúp bảo vệ hệ thống đường ống, thiết bị đo, máy móc và tăng độ an toàn trong vận hành. PRV được sử dụng rộng rãi trong: Hệ thống hơi nóng (steam) Hệ thống khí nén – gas – nitrogen Hệ thống nước sạch – nước kỹ thuật – nước lạnh Dầu, hóa chất, và các môi trường công nghiệp đặc thù
Flowmeter Là Gì? Phân Loại & Ứng Dụng Trong Công Nghiệp – Hướng Dẫn Chi Tiết 2025
07/11/2025
Tìm hiểu Flowmeter là gì, nguyên lý hoạt động, phân loại đồng hồ đo lưu lượng hơi – khí – nước – dầu. Hướng dẫn cách chọn lưu lượng kế chuẩn kỹ thuật cho nhà máy.




.png)






